Persoonlijke impact
Een paar weken na de opening van een nieuwe bibliotheek ontvingen we een e-mail van een bezoeker, laten we hem John noemen. Zijn bericht was eenvoudig maar krachtig: “Voor het eerst in vier jaar heb ik mijn huis verlaten, omdat deze bibliotheek een plek is die ik écht wil bezoeken.” Dít is waarom we doen wat we doen bij includi. Een goed ontworpen derde plek kan levens veranderen. Het is een veilige haven voor een student met financiële problemen, een eenzame oudere of een opgebrande ondernemer: een plek waar je geen druk voelt om iets te kopen, te presteren of ergens bij te horen. Bibliotheken die hun rol als derde plek omarmen, creëren een gastvrije, oordeelloze omgeving waar mensen gewoon kunnen zijn. Sommigen komen om na te denken, anderen om contact te leggen, weer anderen om een nieuwe vaardigheid te leren of simpelweg om deel uit te maken van een community.
De magie van deze plekken? Ze leggen geen verplichtingen op, maar passen zich aan aan de behoeften van de gemeenschap. En de cijfers bevestigen dit: uit een onderzoek onder bibliothecarissen blijkt dat na de herinrichting van de bibliotheek als derde plek 73% meer bezoekers kwamen om er simpelweg te verblijven of ontspannen. Gemiddeld steeg het aantal bezoekers met 125%, en er was 89% meer diversiteit onder de bezoekers. Bibliotheken begonnen mensen aan te trekken die er nog nooit eerder waren geweest: denk aan jongeren en moeilijk te bereiken groepen. Dit laat zien dat wanneer bibliotheken hun gemeenschap écht begrijpen, ze transformeren in plekken die precies bieden wat mensen nodig hebben.
Plaatselijke impact
Een derde plek worden draait niet alleen om meer bezoekers trekken. Het vereist een mentale verschuiving: van een plek voor producten of diensten naar een plek voor mensen. Door naar hun gemeenschap te luisteren en een bottom-up aanpak te hanteren, veranderen derde plekken van verouderde instellingen in dynamische, levendige ruimtes die het gemeenschapsleven bevorderen. Neem bijvoorbeeld Deichman Tøyen Bibliotheek in Oslo: hier vinden wekelijks ongeveer 82 evenementen plaats, waarvan de meerderheid wordt georganiseerd door de bezoekers zelf.
In plaats van alleen boeken aan te bieden, is het nu een centrum voor ontwikkeling, culturele uitwisseling en participatie. Of kijk naar de Universiteitsbibliotheek van Stavanger, die de leerplekken opnieuw heeft vormgegeven om creativiteit en innovatie te stimuleren. Het resultaat? Het aantal bezoekers verdubbelde van 250.000 naar 530.000 per jaar na de renovatie. Studenten komen er niet alleen om te studeren, maar ook om samen te werken en elkaar te ontmoeten. Ze noemen het ook wel hun tweede thuis!
Wat bijzonder is, is dat deze bibliotheken zijn gestopt met het “controleren” van hun bezoekers en begonnen met “hosten”. In plaats van regels op te leggen, vertrouwen ze erop dat bezoekers de ruimte zelf vormgeven. En dát is de essentie van een succesvolle derde plek: het behoort toe aan de gebruikers.
Impact op grotere schaal
Hebben derde plekken, naast hun voordelen voor individuen en plekken, ook invloed op steden als geheel? Absoluut! Ze revitaliseren buurten, stimuleren de lokale economie en creëren veiligere, meer verbonden gemeenschappen. Neem bijvoorbeeld de Gamble-wijk in Oslo: toen het beroemde Munch Museum vertrok, kampte de buurt met leegstaande gebouwen, een afname van lokale activiteiten en groeiende sociale problemen.
Maar na de opening van de bijzondere jeugdbibliotheek Deichman Biblo Tøyen en zusterbibliotheek Deichman Tøyen, trok de wijk nieuwe bedrijven aan. Koffiebars, bakkerijen en creatieve startups vestigden zich in de buurt, en het veranderde in een levendige en veilige plek voor de gemeenschap. Voor de opening van Biblo Tøyen had 21% van de lokale jongeren (10-15 jaar) contact met de politie. Achttien maanden na de opening van de jeugdbibliotheek was dat percentage gedaald naar 7% – een duidelijk bewijs van de impact die de bibliotheek op de buurt had. En het gaat niet alleen om criminaliteitspreventie; derde plekken besparen ook geld. Suffolk Libraries ontdekte dat ze door het organiseren van 90.000 gratis evenementen (met meer dan 1,3 miljoen deelnemers), de National Health Service (NHS) jaarlijks £280.000 bespaarden. De totale maatschappelijke waarde van hun programma’s? £2 miljoen per jaar, wat neerkomt op £6,07 aan sociale waarde voor elke £1 die de gemeente investeert. Dit bewijst dat wanneer bibliotheken diep in hun gemeenschap zijn geworteld, ze niet alleen de levenskwaliteit verbeteren: ze zorgen dat steden beter en efficiënter functioneren.
Ontdek onze inclusieve plekken
