3rd Places Over De Hele Wereld: #1

In de zeer dichtbebouwde Chinese stad Hong Kong is het museum House of Stories, voorheen “Wanchai Livelihood Place”, een echte derde plek. Het is zelfs de favoriet van de Interior Architect van includi, Eunice Ma. Ze vertelt: “Het is een schoolvoorbeeld van gemeenschapsvorming en gebruikersparticipatie. De lokale bevolking wordt actief betrokken en aangemoedigd om hun eigen verhalen te vertellen door middel van programmeringslessen, lezingen, rondleidingen door de buurt, festivals en zelfs museumtentoonstellingen. Dit soort gebruikersparticipatie en gemeenschapsgevoel vormen de basis van het succes.”

Het blauwe monumentale gebouw van HK House of Stories is het resultaat van de herbestemming van een gemengd woon- en bedrijfsgebouw tot museum. Zo past de programmering zich aan de karakteristieken van het gebouw aan. Het ruimtelijk programma bestaat uit twee delen: een tentoonstelling en een makerspace. Daarnaast wordt een multifunctionele buitenpatio gebruikt voor culturele evenementen. Het interieur is een co-creatie van de gemeenschap en de kunstenaars die boven wonen. De levendige kleuren geven het gebouw een zeer herkenbare identiteit. Het is een echte derde plek die door de gemeenschap zelf is gebouwd.

In de stad Groningen (Nederland) staat het “Oude Rooms Katholiek Ziekenhuis”, beter bekend als ORKZ. Dit indrukwekkende monumentale gebouw is een voormalig ziekenhuis. Eind jaren 1970 was het voorbestemd om gesloopt te worden, maar een grote groep krakers voorkwam dat. Halverwege de jaren tachtig ontwikkelde het zich tot een succesvol zelfstandig beheerd woon-werkgebouw, met een eigen bestuur, onderhoudscommissie en technische dienst. Onze Head of Brand, Sjoerd Rekker, woonde tot voor kort in het ORKZ en is een groot fan van dit gemeenschapshuis 4ALL. “Niet alleen de 250 bewoners, maar ook veel mensen uit de buurt maken dagelijks gebruik van deze plek.

Het culturele aanbod binnen het ORKZ is enorm. Je vindt er een bioscoop, een café, een concertzaal en een expositieruimte waar kunstenaars gratis hun werk kunnen tonen. Iedereen is welkom in het dagcafé, of je nu iets bestelt of niet. Er zijn kranten, spelletjes en een pooltafel. De drankjes zijn laag geprijsd; er is geen winstoogmerk. Het ORKZ herbergt ook een eetcafé, een winkeltje met biologische producten en een weggeefwinkel. Ja, het is een gemeenschap op zich, maar wel een waar iedereen welkom is om deel van uit te maken!”

In het verleden was de wijk Friedrichshain in Berlijn het epicentrum van enorme rellen tussen krakers en politie na de val van de Berlijnse Muur in 1989. Vandaag de dag hebben veganistische cafés en hippe boetieks de krakers grotendeels vervangen, maar toch heeft deze buurt een rauw rafelig randje behouden. Hier vind je ook de legendarische technoclub Berghain en het culturele complex RAW-Gelände met een alternatieve sfeer, gevestigd op een voormalig industrieterrein uit de DDR-tijd. Denk aan clubs, kleine eetgelegenheden, terrassen, markten en natuurlijk veel street art.

Tessa Wennink, Interior Designer bij includi, zegt: “Ik heb RAW-Gelände een keer kort bezocht voor mijn werk, maar de sfeer blijft onvergetelijk. Het is een soort openlucht cultureel centrum. De plek heeft een heel laagdrempelig karakter en tot nu toe is het de meest toegankelijke plek waar ik ooit ben geweest. Iedereen mag er verblijven, je kunt er gewoon zijn wie je bent, het voelt heerlijk ongedwongen en vrij. De plek zit ook boordevol culturele uitspattingen. Echt een thuis buiten huis gevoel!”

Tip: Bezoek in december de alternatieve kerstmarkt op de RAW-Gelände in Berlijn. Wie met middeleeuwse flair wil genieten van de tijd voor Kerst kan handgemaakte werken kopen van smeden, houtsnijders, pottenbakkers en andere ambachtslieden.